دندان ها ممکن است که دچارپوسیدگی شیار شوند. امروزه با روش های مناسب کاهش پوسیدگی در دندانپزشکی می توان این شیار را از پوشاند. یکی از روش هایی که در این زمینه بسیار رواج دارد، روش فیشور سیلانت تراپی است که توسط دندان پزشک انجام می شود. به این ترتیب که دندان با ماده ی شیار پوش دندان پوشیده می شود
در سطح جونده دندان های خلفی معمولا فرورفتگی و شیارهایی وجود دارد که خوب تمیز کردن آنها کار دشواری است. در دهه ی ۱۹۶۰ شیوه ای برای پوشش دادن این فیشرها به نام فیشور سیلانت ابداع شد. این روش شامل قرار دادن یک ماده پرکننده در شیارهای دندان ها است. با گذشت زمان، این روش به پیشرفت های قابل ملاحظه ای دست پیدا کرد، به طوریکه اکنون نه تنها می توانیم از این روش به عنوان یک اقدام پیشگیرانه استفاده کنیم، بلکه یک روش غیرتهاجمی برای مسدود کردن نشانه های اولیه پوسیدگی و ممانعت از پوسیدگی بیشتر دندان ها است. فیشورسیلانت ها از زمان تولید مورد مطالعه قرار گرفته اند و نشان داده شده است که خطر پوسیدگی را بین ۳۳ تا ۷۱ درصد کاهش می دهد. علی رغم تفاوت در میزان کارایی، ثابت شده است که فیشورسیلانت ها یک اقدام موثر برای پیشگیری از پوسیدگی هستند.
فیشورسیلانت برای افراد زیر توصیه می شود:
•کودکانی که تازه دندان آسیای آنها درآمده است
•بزرگسالانی که به صورت طبیعی فیشورهای عمیقی دارند
با وجود اینکه فیشورسیلانت در بین بزرگسالان محبوبیت زیادی دارد، مخصوصا بین افراد بزرگسالی که زیاد دچار پوسیدگی دندان می شوند و افرادی که فیشورهای آسیب پذیر و برجسته ای دارند، در ابتدا برای پیشگیری از پوسیدگی دندان های دائمی تازه درآمده کودکان و درمان پوسیدگی آنها مورد استفاده قرار می گیرد.
اولین دندانهای دائمی حدودا در سن شش سالگی درمی آیند: این دندان ها اولین دندان های آسیا هستنند که در عقب دهان و پشت دندان های شیری قرار دارند. از آنجایی که این دندان ها باید مدت زمانی طولانی دوام داشته باشد، توصیه می شود که در دو –سه سال اولی که این دندان ها درمی آید، روی آنها فیشور سیلانت قرار داده شود. مطالعات نشان می دهند که این کار در بروز پوسیدگی در بین کودکان تاثیر زیادی دارد. فیشور سیلانت ها باعث می شوند که تمیز کردن دندان ها راحت تر صورت بگیرد و وقتی همراه با بهداشت دهان و دندان مطلوب، استفاده از خمیردندان های حاوی فلوئورید و رژیم غذایی مناسب باشد، اثر بخشی فوق العاده ای دارد.
فیشورسیلانت از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند (و گاهی ان را بهبود می بخشد)، از دندان های تازه درآمده کودک که باید تا آخر عمر همراه آنها باشد محافظت می کند و از این رو احتمال پوسیده شدن دندان در کودکی را کاهش می دهد. از این رو با کاهش احتمال نیاز به درمان های پیچیده ترس از دندانپزشکی را از بین می برد و از مراجعه دائمی به دندانپزشک برای معاینه دندان و سلامت دندان پشتیبانی می کند.
مزایای این روش
تمیزکردن فیشورهای عمیق را آسان تر می کند
بین ۳۳ تا ۷۱ درصد از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند
باعث بهبود در مراحل اولیه پوسیدگی دندان می شود
از دندان های دائمی تازه درآمده کودکان محافظت می کند
از نیاز به پرکردن دندان در دوران کودکی که برای کودک ترسناک است، جلوگیری می کند
به راحتی و آسانی بر روی دندان ها قرار می گیرند
عموما فیشورسیلانت ها برای مدتی طولانی دوام دارند، اما ممکن است در طول زمان خرد یا فرسوده شوند، بنابراین مهم است که با مراجعات مکرر به دندانپزشک آنها را معاینه کنید. اضافه کردن یا جایگزین کردن فیشور سیلانت سریع و راحت انجام می شود.
آیا به مراقبت های بعدی نیاز است؟
نه. خوشبختانه وقتی سیلانت سخت شد، همه چیز به حالت عادی برمی گردد و می توانید مثل سابق غذا بخورید و نوشیدنی بنوشید. مهم است که از دندان های خود به خوبی مراقبت کنید، مسواک بزنید، نخ دندان بکشید و رژیم غذایی مناسبی داشته باشید.
تصور نکنید که قرار دادن سیلانت به این معناست که دیگر نیازی نیست دندان ها را مسواک بزنید!
وقتی هر شش ماه برای معاینه نزد دندانپزشک می روید، او سیلانت های شما را معاینه می کند تا متوجه شود آیا آنها هنوز سرجای خود هستند و کار خود را خوب انجام می دهند یا خیر. در صورتی که سیلانت در بیاید یا قسمتی از آن کنده شود، باید تعویض شود.
سیلانت ها ممکن است در طول زمان در بیایند ( و اغلب این اتفاق می افتد) یا فرسوده شوند.
برای این که قرار دادن سیلانت به خوبی انجام شود، دندان باید کاملا بدون بزاق باشد و این کار در دهان کودک با همکاری کم، دندان های کوچک و بزاق زیادی که دارند، بسیار مشکل است.
در صورتی که سیلانت دربیاید، دندان به وضعیت اولیه خود برمی گردد و سیلانت را می توان تعویض کرد.
معمولادرصد از سیلانت ها بیش از ۵ سال دوام دارند.
یکی از خطرات سیلانت ها این است که بخشی از سیلانت ها جدا می شود و بخشی به دندان می چسبد یا سیلانت به خوبی روی دندان را پوشش نمی دهد. در صورتی که این اتفاق بیفتند، دندان مورد نظر دچار پوسیدگی می شود به همین دلیل دندانی که فیشورسیلانت شده باید هر شش ماه یکبار معاینه شود
نتیجه گیری
هر روزه با پیشرفت روز افزون علم شاهد تحولات جدیدی در حوزه های مختلف دندانپزشکی هستیم. پوشاندن دندان با سیلانت اگرچه روش جدیدی نیست، ولی به هر حال هنوز کارآمد است. به همین دلیل پزشکان دندان پزشک از آن برای درمان کردن پوسیدگی دندان از این روش کاهش پوسیدگی دندان استفاده می کنند.